Deze keer heb ik een interview met Wonnie.* Zij is getrouwd met Karel die een zoon (Lex) en dochter (Sylvia) heeft. Samen hebben ze nog twee dochters gekregen.
Wanneer ben je stiefmoeder geworden?
Ik was 30 en ik had geen kinderen, toen ik mijn man ontmoette. Hij en zijn toenmalige vrouw waren al uit elkaar. Ik wist dat hij een zoon en dochter had van 10 en 12 jaar. De kinderen waren eens per week bij hem. Ze kwamen ’s middags na school en bleven tot de volgende ochtend, en ook om de week in het weekend. Het was een vrij strikte omgangsregeling, het contact met de ex was zeer gespannen.
Hoe noem jij jezelf? Welke woorden gebruik je?
De kinderen van Karel noemen me altijd gewoon bij mijn voornaam. Ik noem mezelf ook nooit ‘stiefmoeder’. En als ik over hen praat, heb ik het over ‘de kinderen van Karel’ of gewoon bij hun naam, Sylvia en Lex.
Je was nog vrij jong en had regelmatig 2 kinderen in huis, dat lijkt me pittig.
Het was zeer confronterend en verwarrend, om meerdere redenen.
Ik zag bij mijn partner een andere manier van opvoeden dan ik gewend was, dat was mogelijk ook deels cultureel bepaald. Hij had een vrije opvoedstijl, terwijl ik een strenge opvoeding gewend was, wat ik niet perse goed vind, maar het was een heel groot verschil tussen ons.
De andere reden was dat mijn ouders ook gescheiden waren. Mijn vader had ons verlaten, ik heb hem nooit gekend. Ik zag nu dat het ook anders had gekund en wat dat uitmaakte. Ik kon me, voor mijn gevoel althans, goed in de ex van Karel verplaatsen. Ik had namelijk het hele verhaal al van de andere kant meegemaakt, over mijn vader met ‘die andere vrouw’. En nu was ik die andere vrouw. Ik kon wel begrijpen dat de ex van mijn man moeite met mij had, ook al waren zij al jaren uit elkaar en had zij een nieuwe vriend. Ik herkende dezelfde patronen als vroeger bij ons.
Ging je daardoor op een andere manier naar je vader kijken?
Ja, alles kantelt. Mijn vader is weggegaan en heeft nooit meer naar ons omgekeken. En daarom vond ik het des te belangrijk dat Karel wél contact had met zijn kinderen. Ik besefte dat ik, ook al waren mijn ouders gescheiden, een vader had kunnen hebben. En wat een verschil dat had kunnen maken voor ons. Dat was heel verwarrend. Dat had ik namelijk nooit echt beseft.
Hoe keek jij naar de kinderen van je man?
Ik dacht: ‘Arme kinderen, die zitten tussen hun vader en moeder in’. Reden voor mij om er niet óók nog eens tussen te zitten. Twee ouders is genoeg, daar hoeft niet nog een derde bij.
Ik bemoeide me niet met hun opvoeding, maar soms bespraken Lex en Sylvia weleens wat met me, in vertrouwen. Geen hele grote dingen, maar toch kinderdingen waar ze mee zaten, zoals wanneer ze iets wilden en het niet mocht, of als ze twijfelden om iets wel of niet te kopen.
Wat vond je moeilijk in jullie stiefgezin?
Het moeilijke is dat je met zoveel gezinnen/systemen te maken hebt. Sylvia en Lex zaten in een gezin bij hun moeder, die ook een vriend had, en hun regels. En dan kwamen ze bij ons, in het systeem met hun vader, en waren er andere regels.
Zijn regels waren niet mijn regels. Dat accepteerde ik, maar tegelijkertijd dacht ik (toen we nog geen kinderen samen hadden) ‘Hoe zou ik het dan wél willen’?
En toen kregen jullie samen kinderen.
Ja, toen was ik geen buitenstaander meer, ik zat er middenin. Dat was wel even zoeken en overleggen, een spanningsveld waarin je wat te winnen en te verliezen hebt. Karel en ik hebben twee dochters gekregen. Het was een groot leeftijdsverschil met hun broer en zus, meer dan 12 jaar.
Voor ons was dat zwaar, we hadden 2 baby’s en 2 tieners. De een moest gehaald worden van een feestje, en de ander had nachtvoeding, dus van slapen kwam niet veel. Maar ik heb nooit iets gemerkt van jaloezie. Misschien juist wel door het leeftijdsverschil, ze zaten in hele ander fases.
Jullie hadden regels voor jullie gezamenlijke kinderen, gingen de oudere kinderen mee in die regels?
Nou ja, er zijn sowieso verschillende regels voor grote en kleine kinderen, dus dat ging eigenlijk vanzelf, ik denk dat we daar wel geluk mee gehad hebben.
Toch heb ik ook wel af en toe regels gesteld naar de tieners, er is een zekere rust nodig waarin iedereen een plek krijgt.
Met twee kinderen heb je een biologische band en met de andere twee niet. Merkte je daar iets van?
Ja, ik voelde zeker verschil. Maar dat vind ik niet gek. Mijn stiefkinderen waren het grootste deel van de tijd bij hun moeder, ik had gewoon een andere rol.
Hoe is het contact tussen de kinderen?
Het gaat nog steeds goed tussen de jongsten en hun oudere broer en zus, dat is heel leuk. Afgelopen weekend gingen ze met zijn tweeën naar hun broer, en komend weekend gaan ze bij hun zus langs.
Wat is jouw rol nu?
Bij onze jongste kinderen heb ik nog een beetje een opvoedende rol. Ze zijn 21 en 23 jaar, de oudste woont nog thuis.
Bij Lex en Sylvia hou ik me nog steeds iets afzijdig. Ik gun hen de ruimte met hun vader. Karel zou het liefst altijd met zijn vieren of met zijn zessen zijn, maar ik vind het juist goed dat iedereen ook eens apart gaat. Ik stimuleer hem ook om samen met zijn kinderen af te spreken of te gaan eten.
Bij de oudere kinderen heb ik nu meer de rol van een soort huisvriendin die veel weet en die veel met hen meegemaakt heeft. Het was leuk dat ze ook bleven komen bij hun vader toen ze 18/19 jaar waren en er geen omgangsregeling meer was. Dat is toch eigenlijk de ’test’.
Dat is een goed teken. Ook voor jou, want jij hoort helemaal in het gezin.
Ja, en nu worden we opa en oma, want Sylvia is zwanger!
Het was niet: ‘Karel wordt opa’, maar ‘Jullie worden opa en oma’. Verrassend!
Sylvia vroeg: ‘Hoe vind je het dat je oma wordt?’ Geen stiefoma, maar óma. ‘Jé’, dacht ik, ‘een nieuwe rol’. Ook een moment van erkenning dat je die rol op je mag nemen. Biologisch gezien ben ik niet de oma. Ik vond het ook heel bijzonder dat ze naar mijn ervaring met mijn zwangerschap vroeg, want dat soort dingen wil je toch eigenlijk het liefst met je moeder bespreken, maar haar moeder is een aantal jaar geleden overleden.
Is er achteraf iets wat je nodig had gehad om je rol als stiefmoeder makkelijker te kunnen vervullen?
Je moet jezelf kennen. Met eigen kinderen is dat goed, maar misschien nog meer met stiefkinderen, want er komt een hoop op je af. Je hebt te maken met grenzen, wat doe je wel, wat doe je niet, de relatie met de ex.
Ik was daar totaal niet mee bezig geweest. Alles wat er gebeurde, overviel me, en dan moest ik er op dat moment over na gaan denken.
Als je er van tevoren over nagedacht hebt, kan dat het leven in een stiefgezin makkelijker maken. Het is een soort voorbereiding. Het wil niet zeggen dat je alles gaat meemaken, maar dan overspoelt het je tenminste niet.
Heb je nog een tip voor stiefmoeders?
Jazeker, een heel belangrijke. En dat zeg ik vanuit mijn eigen jeugdervaring.
Heb oog voor de positie van de kinderen, die zijn het kwetsbaarst. Scheiding is een ‘spel’ met allerlei belangen en gevoelens van mensen die elkaar pijn hebben gedaan. Kinderen moeten daar automatisch in meebewegen, zij moeten er maar mee zien te dealen.
Dus misschien moet je ook weleens een beetje slikken, ten behoeve van de kinderen. Niet jezelf helemaal wegcijferen, maar wel oog hebben voor de kinderen. Het is nooit de keus van de kinderen geweest, maar het heeft altijd effect op hen.
Wonnie, dank je wel voor dit interview en heel veel plezier met jullie kleinkind!
*De namen in dit interview zijn vanwege de privacy gewijzigd.
Wil je meer interviews lezen?
Inge wil hun 2 gezinnen niet mengen
Hanna vindt ‘zoveel kinderen’ het leukste van het stiefgezin
Fien gaat lunchen met de moeder van de stiefkinderen
Adri adopteert zijn twee stiefkinderen
Heb je vragen? Wil je informatie of hulp? Ik kan je helpen!
Gratis e-gids Stief zonder Stress
Geef een reactie