Blij met de stiefkinderen, een goed contact met de ex van haar partner, dat is voor veel moeders van een samengesteld gezin niet weggelegd. Het verhaal van Fien (45) klinkt als een succes-stiefverhaal, maar het is niet vanzelf gegaan en ook zij heeft de nodige hobbels moeten nemen.
Fien heeft nu bijna tien jaar een relatie met Bart (52) die twee kinderen heeft, Eva (13) en Mick (15). Ex-vrouw Carla (50) speelt ook een rol in het verhaal.
Fien, kun je iets vertellen over jouw rol in het gezin?
‘Die is heel speciaal. Daarmee bedoel ik dat het een andere rol is dan die van vader, moeder, tante, buurvrouw, oppas of juf. Als stiefmoeder maak ik de kinderen van mijn partner van nabij mee. Ik heb van begin af aan veel zorgende taken op me genomen, zodat mijn vriend fulltime kon blijven werken. Daardoor heb ik een bijzondere band kunnen opbouwen met mijn stiefs. Ze voelen helemaal eigen.
Tranen in mijn ogen toen Mick op z’n vijfde voor school een tekening maakte met als thema ‘mijn gezin’, en toen zichzelf, papa, mama, zijn zusje én mij op die tekening zette. Die hangt dus nog te pronken in de kamer!’
Dat klinkt alsof je er voor de kinderen helemaal bij hoort?
‘Ja, maar tegelijkertijd realiseer ik me dat Barts kinderen niet mijn kinderen zijn. Bepaalde beslissingen vind ik daarom ook niet aan mij om te nemen. Daar hebben ze beide ouders voor.’
Zoals bijvoorbeeld?
‘Beslissingen op medisch of financieel vlak. Wel of niet laten inenten, hoeveel zakgeld ze krijgen, maar ook het aanschaffen van nieuwe kleding, schoolspullen etc, dat vind ik allemaal niet mijn taak.’
Zijn de kinderen altijd bij jullie?
‘De helft van de tijd zijn ze bij ons. Eigenlijk is de verdeling 60-60, omdat we ook veel dingen met Carla samen doen als ‘groter gezin’. Verjaardagen en feestdagen vieren we samen. Bart eet elke veertien dagen bij Carla, Mick en Eva, als hij de kinderen ophaalt. Nu de kinderen op de middelbare school zitten, komen ze vaker zelf even aanwaaien om iets op te halen.
Tijd voor mezelf
Ik ben er niet altijd bij. In de voorjaarsvakantie gaan Carla, Bart, Eva en Mick met elkaar op skivakantie. Het is fijn voor hen om dat samen te doen. Tegelijkertijd geniet ik dan van een weekje voor mezelf, want dat heb ik af en toe nodig om op te laden.’
Vaak is er weinig of geen contact is tussen moeder en stiefmoeder. Bij jullie lijkt dat anders te zijn?
‘Ons contact is erg goed, maar dat gaat niet vanzelf en is te danken aan alle partijen. Bart heeft, zeker in het begin van onze relatie, veel bemiddeld tussen Carla en mij om ervoor te zorgen dat we elkaar beter begrepen. Voor een moeder is een scheidingssituatie heel anders dan voor een stiefmoeder. Bart heeft een prominente rol gespeeld door vragen te stellen en dóór te vragen: hoe komt het dat je iets op een bepaalde manier voelt of interpreteert? Hoe kunnen we de situatie aanpassen, zodat het voor de ander makkelijker wordt?’
Alles koek en ei dus?
‘Nou ja, er zijn ook wel stevige ruzies en ergernissen geweest hoor, het is echt niet allemaal rozengeur en maneschijn. Ik zeg weleens dat mijn relatie met Carla ‘erger is dan schoonfamilie’, omdat we nu eenmaal met elkaar te dealen hebben, of we het leuk vinden of niet. Maar die ruzies zijn uitgepraat en dat is zo waardevol! Want uiteindelijk willen we allemaal dat de kinderen in harmonie opgroeien en dat we zelf ook ontspannen met elkaar kunnen omgaan’.
Dat is echt bijzonder
‘Gelukkig denken Carla en ik op veel punten hetzelfde en staan we hetzelfde in het leven. Dat helpt ook om elkaar te begrijpen en het gesprek aan te gaan.
Communicatie is onze kracht
We zijn alle drie open in de communicatie naar elkaar, dat is onze kracht. Dit interview laat ik bijvoorbeeld ook eerst aan Bart en Carla lezen, zodat ik weet dat zij er allebei achter staan. Communicatie, écht luisteren naar elkaar, dat is echt het allerbelangrijkste’.
Hoe zag en ziet het contact er uit in de praktijk?
‘Bart is destijds bij mij ingetrokken en Carla besloot toen om in de buurt te komen wonen. Dat is praktisch voor het heen en weer brengen van spullen, maar ook fijn dat je snel bij elkaar kunt zijn als het nodig is.
Samen lunchen
Toen de kinderen nog op de basisschool zaten, gingen Carla en ik elke week op woensdag samen lunchen. Dat kostte best veel tijd, maar zo konden we praktische dingen bespreken, zoals wat de kinderen gedaan hadden, welke activiteiten op de planning stonden en gewoon wat we zelf meemaakten.
Goede tip
Toen ik nog maar net stiefmoeder was, hoorde ik dat het voor moeders belangrijk is dat ze de eerste momenten met de kinderen meemaken: de eerste keer dat een vriendje komt spelen, de eerste keer wegbrengen naar een schoolreisje etc. Die tip heb ik goed in mijn oren geknoopt. En Carla was daar blij mee.
Eigen rol
Ik merk nu dat de kinderen op mij gesteld zijn en dat ook kunnen uiten als hun moeder erbij is. We hebben allemaal onze eigen rol en erkennen die rol van elkaar’.
Wat vind jij de leuke kanten van stiefouderschap?
De leuke kant vind ik dat je een wezenlijke rol kan spelen in het leven van de kinderen. Ik ben anders dan hun vader en moeder, heb andere kwaliteiten, dus van mij krijgen ze andere dingen mee.
Met en zonder
En ik vind het prettig om dagen mét en dagen zonder kinderen te hebben. Het is fijn als ze er zijn, maar als ze er niet zijn is het voor mij ook prima. Als ik de moeder van de kinderen was, zou dat waarschijnlijk anders voelen.
En wat zijn de minder leuke kanten?
‘Dat het voor de kinderen bijna nooit compleet voelt: als ze bij de ene ouder zijn, missen ze de andere ouder. Zeker in de begintijd vond ik dat wel eens lastig. Dan was ikzelf helemaal gelukkig en bleek dat zij dat niet waren.
Ze miste mama
Eén voorval met Eva staat me nog helder voor de geest, omdat het me zo raakte en zo typerend was voor mijn rol in haar leven op dat moment. Ik stond op het schoolplein om haar en Mick op te halen. Zij was toen 6 of 7 jaar oud. Eva stapte de school uit, zag mij en barstte in huilen uit. Ze had zich in de dag vergist en had gedacht dat mama haar op kwam halen. Haar pijn sneed mij door de ziel en als ik eraan terugdenk voel ik het weer. Zo’n lief meisje met zo’n groot en wezenlijk verdriet. Het was niet dat ze boos op mij was, maar ze miste mama. En ik begreep haar zo goed. Gelukkig liet ze zich wel door mij troosten.’
Een gezin heeft gewoontes en tradities. Hebben jullie dat als stiefgezin ook?
‘Tja, er is natuurlijk moederdag, waarbij de kinderen knutselwerkjes en cadeautjes geven aan hun moeder. Als stiefmoeder hoor ik er op zo’n dag niet bij. Dat vind ik best moeilijk.
Zelfverzonnen traditie
Wat wij in ons stiefgezin als traditie hebben, is dat de kinderen op onze zelfverzonnen stiefmoederdag met hun vader en mij een dagje naar de Efteling gaan. Zo maak je het ook meteen leuk om een stiefmoeder te hebben.’
Hoe kijk jij naar de kinderen?
‘Ik vind ze lief, leuk, slim, grappig, verstandig en sociaal. Ik las ooit ‘De leukste mensen wonen gewoon bij je thuis’ en zo voelt het inderdaad voor mij. We hebben onze eigen humor samen en de kinderen zijn betrokken. Natuurlijk heb ik wel eens mijn opvoed-ergernissen (Altijd weer die rondslingerende sokken! De ontbijtboel die ze laten staan!), maar dat hoort erbij.’
En hoe kijken de kinderen naar jou?
‘Als je doet wat Fien zegt, kan het best gezellig zijn’, zei Eva eens droogjes tegen een vriendinnetje, ter introductie. Ik moest toen zo lachen. De kinderen vinden mij streng, maar ze weten ook dat het functionele strengheid is. Ik wil ze bijvoorbeeld zo lang mogelijk laten spelen. Vlak vóór het eten geef ik aan dat ze nog tien minuten tijd hebben. Als ik dan zeg ‘nu opruimen, want we gaan eten’, dan moet dat ook meteen gebeuren, want dan is er geen speling meer.
Andere moeder
Ik was een keer met Mick en een vriendje van hem in de supermarkt. Het vriendje zeurde om snoep en stiefzoonlief zei droogjes: ‘Dat werkt niet bij Fien’. Het vriendje reageerde: O, bij je andere moeder wel dan?’ En Mick weer, met een grijns naar mij: ‘Volgens mij heb ik maar één moeder’.
En dat klopt ook
‘Ja zeker. Op dat moment voelde ik onze band heel sterk. Want het is waar, hij heeft maar één moeder, ik heb echt een andere rol. En ik ben trots op en dankbaar voor die rol. Ik hoef met niemand te strijden, heb mijn eigen band met de kinderen. En daarin word ik zowel door hun vader als hun moeder erkend en gewaardeerd.
Ik ben nummer 2
Voor de kinderen staan hun ouders op nummer 1 en dat lijkt me ook gezond. In de loop der jaren ben ik op nummer 2 komen staan, dat is het hoogst haalbare en daar ben ik tevreden mee.’
Wat zou je tegen andere stiefmoeders willen zeggen?
‘Vooral je realiseren dat je een ándere rol hebt dan de ouders, al doe je uiterlijk gezien precies hetzelfde. Juist in dat anders zijn zit een kracht: je gaat niet op de stoel van de vader of moeder zitten (en bent dus geen bedreiging voor hen) maar je bent óók iemand binnen het gezin waar rekening mee gehouden moet worden; je bent een gezinslid en niet de oppas of de schoonmaker.’
Fien, een mooie afsluiting: ‘in het anders zijn, zit een kracht’. Dank je wel voor je verhaal!
Vanwege de privacy zijn namen en leeftijden gewijzigd.
Heb je vragen over jouw (stief-)gezin? Ik kan je helpen met:
GRATIS telefonische sessie van 20 minuten
Workshop ‘(Stief-)gezin in balans’
Programma ‘Op weg naar Gelukkig Samengesteld’
Geef een reactie